Gluten, tahıllar içerisinde bulunan özellikle buğday içerisinde bulunan bir protein çeşididir. Bazı kişilerde bu glutene hassasiyet vardır ve alerji durumu ortaya çıkabilir. İşte bu duruma ise Çölyak hastalığı adı verilmektedir.
Çölyak hastalığı olan kişiler glüten alerjisi nedeniyle birçok besini tüketememektedir. Aldıkları hazır gıdaların içerisinde gluten olup olmadıklarını incelemeleri gerekir. Ya da buğday ve arpa gibi içerisinde gluten bulunan tahıllardan yapılmamış olan unları alarak kendi yiyeceklerini hazırlayabilirler. Pirinç, mısır, nohut, karabuğday ve mısır içerisinde gluten bulunmadığı için bu tahıllar ile yapılmış unlar kullanılabilir.
Glutensiz Ürünler Hangileridir?
Tahıllar: Mısır, esmer buğday, pirinç, darı, patates, keçiboynuzu, kestane ve teff gluten içermez. Bunlarla yapılan unlarda kullanılabilir.
Meyve ve sebzeler: Tüm meyve ve sebzeler gluten içermez.
Baklagiller: Baklagiller gluten içermez.
Süt ürünleri: Süt, doğal yapılmış yoğurt, labne peyniri, permesan peyniri, mozzarella gibi taze peynirler gluten içermez.
Et, balık ve yumurta: Bütün et ve balık çeşitleri gluten içermez. Yumurta da gluten içermez. Ama ette supleks ilavesine dikkat etmek gerekir.
Yağ, baharat ve sos: Sıvı yağ çeşitleri, katı yağlar ve margarin gluten içermez. Saf baharatlar ve tuz, karabiber kullanılabilir.
Tatlılar ve tatlandırıcılar: Saf şeker çeşitleri, bal ve reçeller gluten içermez.
İçecekler: Limonata, meyve suyu, meyve nektarı, kahve, çay, kola gluten içermez.
Dikkat Edilmesi Gereken Gıdalar ve Gluten İçeren Gıdalar
Tahıllar: İşlenmiş olan tahıllar yani; patates cipsi, patates püresi, patlamış mısır riskli grupta yer alır. Esmer buğday dışındaki buğday çeşitleri, yulaf, arpa, çavdar, kamut gluten içeren tahıllardır. Bunlar ile yapılan un ve diğer besinler tüketilmemelidir.
Kuruyemiş: Kuruyemiş çeşitleri tüketiminde dikkat edilmesi gerekir.
Sebze: Hazır olarak yapılmış sebze yemekleri riskli grupta yer alır.
Baklagiller: Hazır baklagil yemekleri riskli grupta yer alırken, tahıllı sebzeli yemekler, pane veya unlanmış sebzeler gluten içermektedir.
Süt ürünleri: Puding, hazır kremalar, kaşar peyniri, işlenmiş süt ürünleri, rokfor peyniri gibi ürünler riskli grupta yer alır.
Sos ve hamur işi için kullanılan malzemeler: Soya sosu, hazır soslar, et suyu, bulyon, çeşni gibi hazır ürünler ile, hamur işi yapımında kullanılan kabartma tozu gibi malzemeler ve hazır baharat karışımları riskli grup içerisinde yer alır. Sos alırken içeriklerine mutlaka bakılmalıdır.
Tatlı ve tatlandırıcılar: Kakao, çikolata, şekerleme, sakız, dondurma ve güllaç gibi ürünler riskli grupta yer alır. Mısır gevrekli hazır kahvaltılık ürünler ve lokum gluten içerir.
İçecekler: Kakaolu karışımlar ve frappe riskli grupta yer alır. Bira, boza, arpa ve malt içeren içecekler ile işlenmiş kahve çeşitleri gluten içerir.
Bu ürünler dışında birçok marka çölyak hastaları için özel ürünler üretmektedir. Bu markaların ürünlerini de araştırarak beslenme listenize bu ürünleri ekleyebilirsiniz.